TACCP (ارزیابی تهدید و نقاط کنترل بحرانی) و HACCP (تحلیل خطر و نقاط کنترل بحرانی) دو روش مکمل مدیریت ریسک هستند که در صنایع غذایی استفاده می شوند. در حالی که آنها دارای تمرکز مجزا هستند، می توانند برای ارائه یک رویکرد جامع به ایمنی و امنیت مواد غذایی یکپارچه شوند. ACS Canada به عنوان یکی از شرکت های تخصصی حوزه صنایع غذایی امریکای شمالی ممیزی و صدور گواهی TACCP بطور مجزا یا ترکیبی با HACCP انجام می دهد.
رابطه بین TACCP و HACCP چیست؟
تمرکز: HACCP در درجه اول بر شناسایی و کنترل خطرات مربوط به ایمنی مواد غذایی تمرکز دارد. این برای جلوگیری و کاهش خطرات مرتبط با خطرات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی که می تواند منجر به بیماری یا آسیب در هنگام مصرف محصولات غذایی شود، طراحی شده است. از سوی دیگر، TACCP در درجه اول بر شناسایی و رسیدگی به تهدیدات مرتبط با آلودگی عمدی یا تقلب مواد غذایی، که می تواند اقدامات عمدی با هدف ایجاد آسیب، منفعت اقتصادی، یا آسیب به شهرت باشد، تمرکز دارد.
روش شناسی: HACCP از یک رویکرد سیستماتیک شامل هفت اصل برای شناسایی، تجزیه و تحلیل و کنترل خطرات پیروی می کند. این شامل مراحلی مانند انجام تجزیه و تحلیل خطر، ایجاد نقاط کنترل بحرانی (CCPs)، تعیین محدودیت‌های بحرانی، اجرای روش‌های نظارت، اقدامات اصلاحی، راستی‌آزمایی و نگهداری سوابق است. TACCP از یک رویکرد سیستماتیک مشابه برای شناسایی و رسیدگی به آسیب‌پذیری‌های مرتبط با آلودگی عمدی پیروی می‌کند. این شامل انجام ارزیابی آسیب‌پذیری، شناسایی نقاط کنترل بحرانی (CCP)، توسعه اقدامات کنترلی، اجرای رویه‌های نظارت و نگهداری سوابق است.
یکپارچه سازی: TACCP را می توان در سیستم HACCP موجود ادغام کرد تا تلاش های ایمنی و امنیت غذایی را افزایش دهد. با گنجاندن اصول TACCP و اقدامات کنترلی در طرح HACCP، شرکت های مواد غذایی می توانند خطرات غیر عمدی و تهدیدات عمدی را برطرف کنند. این ادغام امکان یک رویکرد جامع برای مدیریت ریسک را فراهم می کند که طیف وسیعی از خطرات بالقوه را پوشش می دهد که می تواند ایمنی، یکپارچگی و اعتماد مصرف کننده را تحت تاثیر قرار دهد.
مستندات: هر دو TACCP و HACCP نیاز به مستندات کامل و نگهداری سوابق دارند. مستندات HACCP شامل تجزیه و تحلیل خطر، شناسایی CCPها، محدودیت‌های بحرانی، رویه‌های نظارت، اقدامات اصلاحی، فعالیت‌های راستی‌آزمایی و سوابق نگهداری است. اسناد TACCP شامل ارزیابی آسیب‌پذیری، شناسایی نقاط کنترل بحرانی (CCP) مربوط به آلودگی عمدی، اقدامات کنترلی اجرا شده، رویه‌های نظارت و به‌روزرسانی یا تغییرات ایجاد شده در طول زمان است. مستندات به اطمینان از انطباق، تسهیل قابلیت ردیابی، پشتیبانی از ممیزی و امکان بهبود مستمر کمک می کند.
با ادغام TACCP و HACCP، شرکت های مواد غذایی می توانند خطرات غیر عمدی و تهدیدات عمدی را برطرف کنند و از ایمنی، یکپارچگی و امنیت محصولات خود اطمینان حاصل کنند. رویکرد ترکیبی سیستم مدیریت ریسک کلی را تقویت می کند و توانایی پیشگیری، شناسایی و پاسخ به خطرات بالقوه را در سراسر زنجیره تامین مواد غذایی افزایش می دهد.
فرق TACCP با VACCP چیست؟
TACCP (Threat Assessment and Critical Control Points) و VACCP (Vulnerability Assessment and Critical Control Points) دو روش مدیریت ریسک هستند که در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند و تفاوت های کلیدی در تمرکز و اهداف دارند:
فرق در تمرکز: TACCP بر تهدیدهای عمدی برای ایمنی و امنیت مواد غذایی، به ویژه مواردی که مربوط به آلودگی عمدی، دستکاری، خرابکاری، یا اقدامات تروریستی است، تمرکز دارد. این به خطرات مرتبط با آسیب عمدی ناشی از افراد یا گروه هایی با نیت مخرب می پردازد.از سوی دیگر، VACCP بر آسیب‌پذیری‌های مربوط به تقلب در مواد غذایی تمرکز دارد. تقلب در مواد غذایی شامل اعمال عمدی جایگزینی، تقلب یا ارائه نادرست محصولات غذایی برای منافع اقتصادی است. هدف VACCP شناسایی آسیب‌پذیری‌ها در زنجیره تامین است که می‌تواند منجر به تقلب در مواد غذایی شود و اقداماتی را برای جلوگیری و کاهش این خطرات انجام می‌دهد.
فرق در اهداف: هدف اصلی TACCP محافظت از زنجیره تامین مواد غذایی در برابر اعمال عمدی است که می تواند ایمنی، یکپارچگی و امنیت مواد غذایی را به خطر بیندازد. هدف آن جلوگیری از حوادث آلودگی عمدی و به حداقل رساندن تأثیر آنها، در نتیجه محافظت از مصرف کنندگان و حفظ شهرت و دوام کسب و کارهای مواد غذایی است.از سوی دیگر، VACCP با هدف محافظت در برابر تقلب در مواد غذایی، اطمینان از اصالت و یکپارچگی محصولات غذایی است. این برنامه بر جلوگیری از فعالیت‌های متقلبانه، مانند جایگزینی مواد، برچسب‌گذاری نادرست، جعل یا انحرافات غیرمجاز که می‌تواند مشتریان را فریب دهد، اعتبار برند را به خطر بیندازد و باعث آسیب اقتصادی شود، تمرکز دارد.
فرق در روش شناسی: TACCP شامل انجام ارزیابی تهدید برای شناسایی تهدیدهای عمدی بالقوه، تجزیه و تحلیل آسیب پذیری ها در زنجیره تامین مواد غذایی، و ایجاد نقاط کنترل بحرانی (CCP) برای جلوگیری از آلودگی عمدی است. اقدامات کنترلی ممکن است شامل پروتکل‌های امنیتی، سیستم‌های نظارتی، کنترل‌های دسترسی و بسته‌بندی مشهود باشد. VACCP شامل انجام یک ارزیابی آسیب‌پذیری برای شناسایی آسیب‌پذیری‌های مربوط به تقلب در مواد غذایی، تجزیه و تحلیل زنجیره تأمین برای نقاط بالقوه آسیب‌پذیری، و ایجاد نقاط کنترل بحرانی (CCP) برای جلوگیری و کاهش خطرات تقلب در مواد غذایی است. اقدامات کنترلی ممکن است شامل برنامه های تأیید تأمین کننده، آزمایش مواد تشکیل دهنده، فناوری های احراز هویت، سیستم های ردیابی محصول و ممیزی باشد.
فرق در یکپارچه سازی: در حالی که TACCP و VACCP دارای تمرکز مجزا هستند، می توان آنها را با سایر سیستم های مدیریت ریسک مانند HACCP (تحلیل خطر و نقاط کنترل بحرانی) ادغام کرد. ادغام TACCP و VACCP با HACCP امکان رویکردی جامع به ایمنی و امنیت غذایی را فراهم می‌کند که هم خطرات غیرعمدی و تهدیدات عمدی و هم آسیب‌پذیری‌های مربوط به تقلب در مواد غذایی را برطرف می‌کند.
به طور خلاصه، TACCP در درجه اول با تهدیدات عمدی برای ایمنی و امنیت غذایی سروکار دارد، در حالی که VACCP بر آسیب‌پذیری‌های مربوط به تقلب در مواد غذایی تمرکز دارد. اگر چه آنها حوزه های مختلفی از تاکید دارند، اما هدف هر دو روش شناسایی نقاط کنترل بحرانی و اجرای اقداماتی برای پیشگیری و کاهش خطرات در زنجیره تامین مواد غذایی است.
مراحل مستندسازی TACCP برای دریافت گواهی TACCP(ارزیابی تهدیدات و نقاط کنترل بحرانی)
ایجاد یک تیم TACCP: یک تیم تخصصی متشکل از افراد فنی در ایمنی مواد غذایی، امنیت، مدیریت ریسک، تضمین کیفیت، تولید و سایر زمینه های مرتبط تشکیل دهید. این تیم مسئول انجام ارزیابی TACCP و توسعه اقدامات کنترلی خواهد بود.
ارزیابی آسیب‌پذیری: آسیب‌پذیری‌ها را در زنجیره تأمین مواد غذایی ارزیابی کنید تا تهدیدات بالقوه و مناطق مورد نگرانی را شناسایی کنید. این ارزیابی شامل تجزیه و تحلیل هر مرحله از فرآیندهای تولید، پردازش، ذخیره‌سازی و توزیع برای شناسایی نقاط کنترل بحرانی (CCP) است که احتمال وقوع آلودگی عمدی در آنها بیشتر است.
شناسایی تهدیدات بالقوه: شناسایی و ارزیابی تهدیدات بالقوه ای که می تواند ایمنی و امنیت محصولات غذایی را به خطر بیندازد. این ممکن است شامل اعمال عمدی مانند تروریسم، خرابکاری، اخاذی، دستکاری مخرب، دسترسی غیرمجاز، یا هر گونه تلاش عمدی دیگر برای آلوده کردن غذا باشد.
ارزیابی احتمال و شدت تهدیدها: احتمال وقوع هر تهدید شناسایی شده و شدت بالقوه تأثیر آن را ارزیابی کنید. این ارزیابی به اولویت بندی تهدیدها بر اساس سطح ریسک آنها کمک می کند.
توسعه اقدامات کنترلی: هنگامی که نقاط کنترل بحرانی و تهدیدهای اولویت بندی شده مشخص شدند، اقدامات کنترلی را برای کاهش خطرات شناسایی شده توسعه دهید. این اقدامات باید با هدف پیشگیری، شناسایی و به حداقل رساندن تأثیر آلودگی عمدی باشد. آنها ممکن است شامل اقدامات امنیتی فیزیکی، آموزش پرسنل، سیستم های نظارتی، کنترل های دسترسی، بسته بندی غیرقابل دستکاری، و سایر اقدامات مناسب باشند.
اجرای و نظارت بر اقدامات کنترلی: اقدامات کنترلی را در سراسر زنجیره تامین مواد غذایی در نقاط کنترل بحرانی شناسایی شده اجرا کنید. ایجاد سیستم های نظارتی برای اطمینان از اجرای موثر و حفظ اقدامات. اقدامات کنترلی را در صورت نیاز به طور منظم بررسی و به روز کنید.
مستندسازی و نگهداری سوابق: تمام جنبه‌های فرآیند TACCP، از جمله ارزیابی آسیب‌پذیری، تهدیدات شناسایی‌شده، اقدامات کنترلی، رویه‌های نظارت و هرگونه تغییر یا به‌روزرسانی که در طول زمان ایجاد شده است را مستند کنید. سوابق دقیق را برای نشان دادن انطباق، تسهیل قابلیت ردیابی، و امکان ارزیابی و ممیزی های آتی حفظ کنید.
از آنجاییکه مراحل و الزامات خاص مستندسازی TACCP برای گواهی TACCPبر اساس استانداردهای صنعت، مقررات ملی و بین المللی و سیاست‌های سازمانی متفاوت می باشد؛ لذا بسبار مهم است که از متخصصین آ سی اس با ۲۶ سال سابقه در اجرای سیستم ایمنی مواد غذایی در هنگام اجرای TACCP آموزش های لازم را فرا بگیرید.
با آموزش TACCPدر شرکت آ سی اس گواهی نامه های آموزشی معتبر قابل ردیابی کشوری و بین المللی از ACS کانادا دریافت نمایید.
برای ممیزی و صدور گواهی TACCP با ما با شماره ۲۲۲۰۰۵۰۰ تماس بگیرید.
برای اطلاع از استاندارد های مواد غذایی کلیک کنید:گواهی ایزو ۲۲۰۰۰، گواهی HACCP، گواهی GMP (icsiran.com)