مروری بر الزامات ممیزی بسته بندی جهت حمل و نقل مواد خطرناک

 ۴ ـ ۱ ـ علامت‏گذاری بر روی هر بسته نشان می‏دهد که نوع و روش بسته‏ بندی آن آزمایش شده , با استانداردهای مربوطه مطابقت دارد به این ترتیب علامت به تنهایی الزامأ بسته‏ای را برای مصرف در مورد ماده خاصی تایید نمی‏کند . نوع بسته ( به عنوان مثال در مورد بشکه‏های فولادی ) حداکثر ظرفیت یا جرم یا هر ویژگی مخصوصی که برای مواد یا اجسام مختلف تعیین شده در استانداردهای دیگر از این آورده شده است .

 ۴ ـ ۱ ـ علامت‏گذاری بر روی هر بسته نشان می‏دهد که نوع و روش بسته ‏بندی آن آزمایش شده , با استانداردهای مربوطه مطابقت دارد به این ترتیب علامت به تنهایی الزامأ بسته‏ای را برای مصرف در مورد ماده خاصی تایید نمی‏کند . نوع بسته ( به عنوان مثال در مورد بشکه‏های فولادی ) حداکثر ظرفیت یا جرم یا هر ویژگی مخصوصی که برای مواد یا اجسام مختلف تعیین شده در استانداردهای دیگر از این آورده شده است .

 ۴ ـ ۲ ـ علامت‏گذاری باید بتوان نیازهای اطلاعاتی تولید کنندگان بسته‏بندی , تعمیرکاران , استفاده کنندگان و کارشناسان قانونی را تأمین نماید .  در رابطه با استفاده از یک بسته جدید علامت‏گذاری اولیه وسیله‏ای برای سازنده است تا بتواند به وسیله آن , نوع بسته را مشخص کرده و نشان دهد چه شرایط آزمایشی در مورد بسته مزبور اجرا خواهد شد .

 ۴ ـ ۳ ـ علامت‏گذاری همواره جزئیات کامل سطوح آزمایش را تعیین نمی‏کند و ممکن است نیاز باشد تا این سطوح به طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد ( مثلا با مراجعه به گواهی‏نامه آزمایش , گزارش آزمایش یا برگ‏های قبولی بسته‏ بندی‏هایی که مورد تایید قرار گرفته , برای مثال بسته‏ای که دارای علامت X یا Y است را می‏توان برای موادی به کار برد که بسته‏ بندی مربوط به آنها در گروه مواد کم خطرتر قرار دارد .  حداکثر چگالی نسبی مجاز در هر مورد با توجه به ضرایب ۱/۵ و ۲/۲۵ که در استاندارد ملی شماره^۲ ۲۹۲۸ محاسبه و تعیین می‏شود . یعنی بسته‏های مربوط به گروه I که برای موادی که با چگالی نسبی ۱/۲ آزمایش شده‏اند را می‏توان به عنوان بسته‏های گروه II برای موادی که چگالی نسبی ۱/۸ و یا به عنوان بسته‏های گروه III برای موادی که چگالی نسبی آنها ۲/۷ است به کار برد به شرطی که کلیه معیارهای انجام شده دیگر نیز در مورد محصولی که چگالی نسبی بالاتری دارد قابل قبول باشد .

 ۴ ـ ۴ ـ هر بسته ‏ا ی که مورد استفاده قرار گیرد باید دارای علائم ثابت و قابل تشخیص به شرح زیر باشد:

 برای بسته‏ های فلزی که علامت بر روی آنها کوبیده می‏شود می‏توان از حروف بزرگ UN به عنوان علامت استفاده نمود

 ب ـ شماره کد که طبق بند ۳ ـ ۷, نوع بسته را مشخص می‏کند .

 ج ـ کد بعدی شامل دو قسمت زیر است .

 حرفی که نشان می‏دهد بسته‏بندی آزمایش‏های مربوط به کدام گروه یا گروه‏ها را به طور موفقیت‏ آمیز گذرانده است به ترتیب زیر :

 X برای گروه‏های بسته‏بندی I,II,III

 Y برای گروه‏های بسته‏بندی II,III

 Z برای گروه بسته‏بندی III

 در بسته ‏بندی‏های مورد نظر برای حمل مایعات چگالی نسبی مایعی که آزمایش توسط آن انجام گرفته ( بدون بسته‏ بندی داخلی ) باید با روند کردن تا اولین عدد اعشاری ذکر گردد . اگر چگالی نسبی از ۱/۲ تجاوز نکند می‏توان از ذکر آن خودداری نمود .

 برای بسته‏ بندی‏هایی که برای حمل جامدات در نظر گرفته می‏شوند و یا بسته‏های داخلی در آنها قرار می‏گیرند حداکثر جرم بر حسب کیلوگرم نیز باید ذکر شود .

 د ـ اگر بسته برای حمل و نقل جامدات یا بسته‏های داخلی در نظر گرفته شده باشد باید با حرف S و اگر بسته آزمایش فشار را با موفقیت گذارنده باید مقدار فشار آزمایش که تا نزدیک‏ترین ۱۰ کیلو پاسکال روند شده بر روی آن نقش گردد .

 ه ‘ ـ دو عدد آخر مربوط به سالی است که بسته‏بندی در آن ساخته شده و باید بر روی بسته نوشته شود .

 در مورد بسته‏ بندی‏های گروه IH ( بشکه‏های پلاستیکی با انتهای فوقانی ثابت ) و ۳H1 ( چلیک‏های پلاستیکی با انتهای فوقانی ثابت ) باید ماهی که بسته‏ ها در آن ماه ساخته شده است نیز به طریقی مناسب نشان داده شود .  این عمل را می‏توان با علامت‏گذاری بر روی بسته‏ بندی در محل دیگری غیر از محل سایر علائم منعکس نمود . تصویر شماره ۲ یک روش مناسب جهت علامت‏گذاری است .

  و ـ کشوری که تفویض علائم را بر عهده داشته باشد باید با علائم مشخص کننده‏ای برای وسایل موتوری در حمل و نقل ( ترافیک ) بین‏ المللی , معرفی گردد .

 ز ـ نام تولید کننده یا سازنده و یا سایر علائم که توسط کارشناسان رسمی برای معرفی بسته ‏بندی لازم تشخیص داده شده باشد نیز باید بر روی بسته‏ بندی ذکر گردد .

 ۴ ـ ۵ ـ هر بسته‏ ای که برای استفاده مجدد طرح شده باشد و در یک فرآیند بازسازی شده قرار گیرد و در اثر این فرآیند علامت‏های بسته محو شود باید علائم بنده‏ای الف یا ه در بند ۴ ـ ۴ بر روی آن به طور دائم نقش گردد ( مثلا به صورت حروف برجسته ) به طوری‏که این علائم بتواند در فرآیند بازسازی سالم باقی‏مانده و از بین نرود .

 ۴ ـ ۶ ـ علائم باید به ترتیبی که در بند ۴ ـ ۴ ذکر گردیده منعکس گردد .  ( به مثال‏های بند ۴ ـ ۸ مراجعه نمایید .)  به این ترتیب علائم اضافی که توسط مقامات مسئول توصیه می‏شود در علامت‏گذاری اصلی دخالت نکرده و علامت‏گذاری بسته با توجه به بند ۴ ـ ۴ به طور صحیح شناخته خواهد شد .

 ۴ ـ ۷ ـ پس از فرآیند بازسازی علائم ثابت به شرح زیر باید بر روی بسته نقش گردد .

 ح ـ کشوری که عملیات بازسازی در آن انجام شده است علامتی که توسط آن علامت کشور مربوط در حمل و نقل بین المللی شناخته می‏شود .

 ت ـ نام یا علامت مسئولی که عمل بازسازی را انجام داده و یا مجوز انجام آن را داده است .

 ی ـ سال انجام عمل بازسازی با حرف R و برای بسته‏هایی که آزمایش نشتی را طبق بند ۳ ـ ۳ ـ ۲ استاندارد بسته‏بندی و حمل و نقل مواد خطرناک ( روش آزمون ) با موفقیت گذرانده باشد با حرف اضافی L مشخص خواهند شد .

 ۴ ـ ۸ ـ علائمی که با آنها اشاره شد باید در نزدیکی علائمی که در بند ۴ ـ ۴ ذکر شد نقش گردد یا به جای علائم مربوط به بند الف و ز , ۴ ـ ۴ قرار گرفته و یا علاوه بر آنها منعکس شوند .

 ۴ ـ ۹ ـ مثال‏هایی از علائم بسته‏بندی‏های ساخته شده ( نو ) به شرح زیر است :

 ـ جعبه‏های تخته فیبری

ـ بشکه فولادی جهت بسته‏بندی مایعات

ـ بشکه فولادی محتوی جامدات یا بسته‏بندی داخلی

ـ جعبه پلاستیکی با ویژگی‏های مشابه با نمونه اصلی

مشخصات علائم فوق براساس تعاریف ذکر شده به ترتیب عبارتست از :

 الف ـ علامت سازمان ملل متحد

 ب ـ شماره کد بسته‏بندی

 ج ـ گروه بسته‏بندی

 د ـ حمل و نقل مواد جامد

 ه ‘ ـ سال ساخت بسته

 و ـ نام کشور تفویض کننده ـ در ایران مرجع کنترل کننده مؤسسه استاندارد می‏باشد .

 ز ـ نام تولید کننده یا سازنده و علائم لازم دیگر

 ۴ ـ ۱۰ ـ مثال‏هایی از علائم بسته‏بندی‏های بازسازی شده به شرح زیر است :

 با توجه به نوع بسته‏بندی ( بازسازی شده ) علائم اضافی به شرح زیر خواهد بود :

 ح ـ نام کشوری که عملیات بازسازی را انجام می‏دهد .

 ت ـ نام یا علامت مسئولی که عمل بازسازی را انجام می‏دهد و یا مجوز انجام آن را داده است .

 ی ـ سال انجام فرآیند بازسازی

 ضمیمه ۱

 در این ضمیمه سطوح , زوایا و قسمت‏های مختلف یک بسته بندی کامل و پر , جهت استفاده در گزارش‏های آزمایشگاهی نام‏گذاری می‏شوند .

 ۱ ـ ۱ ـ مشخص نمودن قسمت‏های مختلف بسته‏بندی

 ۱ ـ ۱ ـ ۱ ـ بسته‏بندی متوازی السطوح

 بسته‏بندی باید در وضعیت مورد استفاده در حمل و نقل قرار داده شود .  اگر قرار دادن در این وضعیت مقدور نباشد ولی بسته‏بندی دارای درز ساخت یا دوخت باشد آن را به طور عمودی در قسمت راست آزمایش‏گر قرار می‏دهند .منبع :استاندارد ملی ۲۲۹۴